Od 200 do 500 zł grzywny. Rodzice mogą też stracić prawa rodzicielskie

Nieszczepienie dzieci przeciw chorobom zakaźnym stanowi poważne zagrożenie dla ich zdrowia, a także dla całego społeczeństwa. Brak szczepień może prowadzić do zwiększonego ryzyka zachorowań na wiele chorób zakaźnych, które wcześniej były pod kontrolą.

W ostatnich latach obserwuje się wzrost liczby rodziców uchylających się od obowiązku szczepień. Należy pamiętać, że szczepienia chronią one nie tylko zaszczepione dzieci, ale także osoby, które z przyczyn medycznych nie mogą być zaszczepione, poprzez tworzenie tzw. odporności zbiorowej. Brak szczepień ochronnych stanowi więc poważne zagrożenie zarówno dla zdrowia dzieci, jak i dla całego społeczeństwa.

Szczepienia są jednym z najskuteczniejszych sposobów ochrony przed wieloma groźnymi chorobami zakaźnymi, które w przeszłości powodowały wysoką śmiertelność, szczególnie wśród dzieci.

Choroby, na które mogą zachorować w wyniku nieszczepienia

Gruźlica – choroba bakteryjna wywoływana przez prątki Mycobacterium tuberculosis. Atakuje głównie płuca, ale może również zajmować inne narządy, takie jak kości czy układ nerwowy. Nieleczona gruźlica może prowadzić do śmierci. W Polsce szczepienie BCG jest obowiązkowe dla noworodków i ma kluczowe znaczenie w ochronie dzieci przed ciężkimi postaciami tej choroby.

Odra – wysoce zakaźna choroba wirusowa, która objawia się wysoką gorączką, wysypką, kaszlem i zapaleniem spojówek. Może prowadzić do powikłań, takich jak zapalenie płuc, zapalenie mózgu, a w skrajnych przypadkach do śmierci.

Krztusiec (koklusz) -choroba bakteryjna, która wywołuje silne napady kaszlu, mogące prowadzić do duszności, zapalenia płuc, uszkodzeń mózgu czy nawet śmierci, zwłaszcza u niemowląt.

Polio (choroba Heinego-Medina) – choroba wirusowa, która w najcięższych przypadkach prowadzi do trwałego paraliżu i niepełnosprawności. Dzięki szczepieniom została niemal wyeliminowana, ale wciąż istnieje ryzyko jej nawrotu w przypadku nieszczepienia.

Błonica – błonica to bakteryjna choroba zakaźna, która powoduje trudności w oddychaniu, uszkodzenia serca i układu nerwowego. Bez leczenia może prowadzić do śmierci.

Tężec – bakteria wywołująca tężec dostaje się do organizmu przez uszkodzoną skórę. Choroba prowadzi do bolesnych skurczów mięśni i uszkodzeń układu nerwowego, co w wielu przypadkach kończy się śmiercią.

Świnka (nagminne zapalenie przyusznic) – wirusowa choroba, która może powodować obrzęk gruczołów ślinowych, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, a u chłopców w okresie dojrzewania zapalenie jąder, co może prowadzić do niepłodności.

Różyczka – szczególnie niebezpieczna dla kobiet w ciąży, ponieważ zakażenie w trakcie ciąży może prowadzić do poważnych wad wrodzonych u dziecka, takich jak głuchota, zaćma czy wady serca.

WZW typu B (wirusowe zapalenie wątroby typu B) – wirus powoduje zapalenie wątroby, które może przejść w stan przewlekły i prowadzić do marskości wątroby lub raka wątrobowokomórkowego.

Haemophilus influenzae typu b (Hib) – bakteria Hib może powodować zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, zapalenie płuc oraz sepsę, które mogą być śmiertelne.

Pneumokoki i meningokoki – te bakterie wywołują groźne zakażenia, takie jak zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, zapalenie płuc i sepsa. Szczególnie zagrożone są małe dzieci i osoby starsze.

Kary pieniężne i sprawa w sądzie

W Polsce szczepienia ochronne są obowiązkowe, a ich unikanie wiąże się z konsekwencjami prawnymi. Rodzice, którzy nie poddają swoich dzieci obowiązkowym szczepieniom, mogą zostać ukarani grzywną. Procedura egzekwowania tego obowiązku obejmuje najpierw upomnienie ze strony sanepidu, a w przypadku dalszego uchylania się od szczepień – nałożenie kary pieniężnej. Grzywna może wynieść od 200 zł do 500 zł za każde niewykonane szczepienie. Łączna suma kar nie może przekroczyć 50 000 zł.

Dodatkowo, w niektórych przypadkach, organy państwowe mogą skierować sprawę do sądu opiekuńczego, który oceni, czy odmowa szczepienia nie narusza dobra dziecka. Może to prowadzić do ograniczenia władzy rodzicielskiej.